Hipoterapia, czyli terapia z udziałem koni, jest efektywną formą rehabilitacji dla osób z różnorodnymi schorzeniami fizycznymi, emocjonalnymi i umysłowymi. Kluczowym elementem skutecznej hipoterapii jest odpowiedni dobór konia. Koń używany do hipoterapii musi spełniać specyficzne wymagania zarówno pod względem fizycznym, jak i charakteru. Poniżej przedstawiamy najważniejsze aspekty, które należy wziąć pod uwagę przy wyborze konia do hipoterapii.
Odpowiedni koń do hipoterapii powinien charakteryzować się mocną i proporcjonalną budową ciała, która zapewnia komfort i bezpieczeństwo zarówno jeźdźcowi, jak i samemu zwierzęciu. Solidne nogi są podstawą stabilności i chronią przed kontuzjami, a dobrze rozwinięte mięśnie grzbietu zwiększają wygodę jeźdźca oraz ułatwiają mu utrzymanie równowagi. Sylwetka konia powinna być harmonijna – unikając zarówno zbyt ciężkich, jak i zbyt lekkich koni, które mogą sprawiać trudności terapeutyczne lub nie zapewniać wystarczającego wsparcia.
Istotnym kryterium jest również wzrost zwierzęcia. Optymalna wysokość koni hipoterapeutycznych mieści się najczęściej w przedziale 135-150 cm w kłębie, co umożliwia efektywną pracę terapeutyczną i odpowiednią asekurację pacjenta. Konie o niższym wzroście (do około 130 cm), zwłaszcza kuce i rasy prymitywne, szczególnie dobrze sprawdzają się w pracy z dziećmi, podczas gdy dla dorosłych pacjentów preferowane są konie o wysokości do około 160 cm.
Zdrowie konia przeznaczonego do hipoterapii powinno być nienaganne. Regularne kontrole weterynaryjne, szczepienia oraz odrobaczanie to podstawowe wymagania. Zwierzę nie może mieć chorób skóry, infekcji ani problemów ortopedycznych, które mogłyby ograniczać jego zdolność do pracy terapeutycznej.
Równie istotne, jak cechy fizyczne, są odpowiednie cechy charakteru konia. Niezwykle ważny jest spokój i opanowanie. Koń powinien wykazywać odporność na stres, dobrze reagować na obecność nowych osób oraz nie przejawiać lęku przed nagłymi dźwiękami i ruchami. Taka odporność zapewnia bezpieczeństwo pacjenta podczas sesji terapeutycznych. Konie muszą także być posłuszne i skłonne do współpracy z terapeutami i opiekunami, ułatwiając efektywność wykonywanych ćwiczeń.
Cierpliwość oraz pewien poziom empatii ze strony zwierzęcia mają kluczowe znaczenie dla skuteczności terapii. Koń powinien spokojnie znosić długotrwałe sesje, nawet gdy pacjent ma trudności z utrzymaniem równowagi czy prawidłową komunikacją. Konie cierpliwe i wrażliwe na emocje jeźdźca często nawiązują silniejszą więź terapeutyczną, co przekłada się na pozytywne efekty hipoterapii.
Najczęściej do hipoterapii wybierane są wałachy, nieco rzadziej klacze, ze względu na możliwe problemy wynikające z okresowych zmian hormonalnych. Ogierów unika się przede wszystkim z uwagi na ich temperament. Preferowane są konie powyżej piątego roku życia, gdyż osiągają już wtedy dojrzałość psychiczną oraz fizyczną, niezbędną do pracy z pacjentami. Chociaż niektóre rasy, takie jak hucuły, naturalnie spełniają wiele z opisanych warunków, każdy koń powinien być oceniany indywidualnie, uwzględniając jego predyspozycje.
W ośrodkach hipoterapeutycznych najczęściej stosowany jest system stajenno-boksowy, gdzie konie spędzają czas w boksie z możliwością korzystania z wybiegów przez około cztery godziny dziennie. Większość zwierząt pozostaje niepodkuta, a do pracy wykorzystuje się klasyczne wędzidło. Sesje hipoterapii odbywają się niemal wyłącznie w stępie, a dzienny czas pracy konia wynosi średnio od jednej do dwóch godzin.
Idealny koń hipoterapeutyczny powinien również mieć odpowiednią mechanikę ruchu. Proporcjonalna budowa ciała z dłuższą środkową partią (prostokątne ramy) umożliwia wygodny dosiad. Długie i ukośnie ułożone łopatki pozwalają na swobodny i rytmiczny ruch przednich kończyn, tworząc kołyszący ruch korzystny dla pacjenta. Szerokie i dobrze związane lędźwie skutecznie przenoszą ruchy od zadu ku szyi, a miękki i sprężysty ruch zadu jest dodatkowym atutem w terapii.
W hipoterapii dominującym chodem jest stęp, który powinien charakteryzować się rytmicznością, sprężystością oraz elastycznością. Poprzez specyficzny ruch grzbietu konia pacjentowi przekazywany jest wzorzec chodu, co stanowi jeden z najistotniejszych elementów terapeutycznych.
Właściwy dobór konia, uwzględniający jego cechy fizyczne, charakterologiczne oraz odpowiednią mechanikę ruchu, wpływa bezpośrednio na bezpieczeństwo i efektywność całego procesu terapeutycznego. Dlatego tak ważna jest różnorodność koni w ośrodkach hipoterapeutycznych, pozwalająca na indywidualne dopasowanie zwierzęcia do potrzeb każdego pacjenta.
Więcej informacji o naszych kursach znajdziesz pod linkami:
Kurs Instruktora Rekreacji Ruchowej – Jazda Konna
https://kursy-sport.pl/kursy-instruktora-rekreacji-ruchowej/95-kurs-instruktora-jazdy-konnej
Kurs Instruktora Sportu – Jazda Konna
https://kursy-sport.pl/kursy-instruktora-sportu/94-kurs-instruktora-sportu-jazda-konna
Kurs Instruktora Rekreacji Ruchowej – Hipoterapia
https://kursy-sport.pl/kursy-instruktora-rekreacji-ruchowej/96-kurs-instruktora-hipoterapii
Najbliższe inne terminy
